Μπουνιουέλ, Λουίς

(Luis Bunuel, 1900 – 1983). Ισπανός σκηνοθέτης του κινηματογράφου. Εγκαταστάθηκε στη Γαλλία και υπήρξε ένας από τους τελευταίους πιστούς του κινήματος της πρωτοπορίας, στο οποίο, με τις ταινίες του Ένας ανδαλουσιανός σκύλος (1928) και Ο Χρυσός αιώνας (1930) έδωσε έναν εικονοκλαστικό χαρακτήρα βίαιης πολεμικής. Όταν γύρισε στην Ισπανία, σκηνοθέτησε το 1932 το Γη χωρίς ψωμί, ένα ντοκιμαντέρ για τις συνθήκες ζωής των χωρικών του Λος Χούρδες, μιας υπανάπτυκτης περιοχής της Εστρεμαδούρα. Μετά τον εμφύλιο πόλεμο πήγε πρώτα στο Χόλιγουντ και ύστερα στο Μεξικό, όπου συνέχισε τη δραστηριότητά του γυρίζοντας πολλές αξιόλογες ταινίες, παρά τους περιορισμούς που του επέβαλλαν τα εμπορικά κριτήρια των εταιρειών παραγωγής: Οι ξεχασμένοι (1950), Ανέβηκε στον ουρανό (1951), Εκείνος (1952), Ροβινσών Κρούσος (1952), Η εγκληματική ζωή του Αρτσιμπάλντο ντε λα Κρουζ (1955) και Ναζαρέν (1959). Ο Μ. εντούτοις βρήκε τρόπο να ξανάρθει πολλές φορές στην Ευρώπη και να γυρίσει ταινίες στη Γαλλία και το 1959-60 ακόμη και στην Ισπανία. Όταν γύρισε στο Μεξικό, γύρισε εκεί το Βιριδιάνα (1961) και τον Εξολοθρευτή άγγελο, (1962), μια αλληγορική ταινία, στην οποία ξαναβρίσκουμε μερικά θέματα και ορισμένους τρόπους έκφρασης των παλιών του πρωτοποριακών έργων. Στα χρόνια που ακολούθησαν η δραστηριότητα του, ιδιαίτερα έντονη και συνεπής, χαρακτηρίζεται όσό ποτέ από το οξύτατο κριτικό πνεύμα που τον διακρίνει. Το 1964 γύρισε το Ημερολόγιο μιας καμαριέρας, το 1965 το Συμεών ο Στυλίτης, που τιμήθηκε με τον Αργυρό Λέοντα της Βενετίας, 1967 την ταινία Η ωραία της ημέρας που, πάντα στη Βενετία, πήρε τον Χρυσό Λέοντα, το 1968 τον Γαλαξία και το 1969 την Τριστάνα. Το 1972 κέρδισε Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας με την Κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας. Σκηνή από την ταινία «Βιριδιάνα» (1961), μία από τα σημαντικότερες του Ισπανού σκηνοθέτη Λουίς Μπουνιουέλ, για την οποία τιμήθηκε με τον Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ των Καννών.